Intrygi, trucizny i zdrady w ciechanowskich basztach zamkowych

Niezwykłą historię Mazowsza wzbogaconą o efekty multimedialne przygotowało dla turystów Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. W zamkowych basztach pojawiła się unikalna ekspozycja, jedyna taka w Polsce, poświęcona dziejom Księstwa Mazowieckiego i jego książąt.

Muzealnicy przypomnieli 300 lat historii niezależnego Mazowsza, od rządów księcia Konrada Mazowieckiego aż do momentu zniknięcia księstwa z map Europy. – Nad wystawą pracowaliśmy ponad rok. Scenariusz przygotował Daniel Sukniewicz, który stworzył Szlak Książąt Mazowieckich. Pracy było bardzo dużo. Trzeba  było przygotować ilustracje, filmy, zorganizować castingi, wybrać aktorów, nagrać teksty. Myślę, że było warto. Mam nadzieję, że wszystkim, którzy nas odwiedzą, spodoba się ta wystawa i do nas nie raz chętnie wrócą – mówi dla ciechanowinaczej.pl Piotr Banasiak z Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, który oprowadził nas po nowej wystawie w zamkowych basztach.

Wystawa „Księstwo Mazowieckie 1200-1526 – intrygi, trucizny i smok, czyli 300 lat niezależnego Mazowsza” została zrealizowana dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ciekawostką jest, że od 1200 do 1526 r. Księstwem Mazowieckim rządziło ponad 20 władców.

Kamienie milowe w historii niezależnego Mazowsza

Jest to pierwsza w Polsce wystawa kompleksowo poświęcona dziejom niezależnego Mazowsza i najważniejszych wydarzeń, które je ukształtowały. Sprowadzenie Krzyżaków, najazdy, podziały, bratobójcze walki, zmiany sojuszy, zdrady, pojedynki, zabójstwa, niesprawiedliwe osądy, zazdrość, intrygi, trucizny…to wszystko można obejrzeć na ośmiu kondygnacjach ciechanowskich wież zamkowych. Swoją wędrówkę rozpoczęliśmy od zbrojowni, która znajduje się w zachodniej wieży. Można tu obejrzeć przede wszystkim broń. – Wykracza ona poza nasze ramy historyczne, ale uznaliśmy, że warto ją pokazać widzom. Można tu również skorzystać ze stolika edukacyjnego. Znajdują się na nim odwzorowane repliki m.in. mieczy. Można przymierzyć szyszak, rękawicę, hełm rycerski typu psi pysk czy sprawdzić ile ważyła tarcza – tłumaczy i pokazuje nam przedmioty Banasiak. Znajdują się tu również spisy, halabardy, oszczepy czy włócznie. Dodajmy, że średniowieczny rycerz w pełnej zbroi z ekwipunkiem ważył nawet 120 kg. Dodatkowo można obejrzeć film edukacyjny, który wyświetlany jest z projektora i wprowadza w tajniki wystawy.

Piętro wyżej znajduje się ekspozycja poświęcona początkom dziejów księstwa. Opowiadają o nich aktorzy: mnich i Książe Konrad. Wyjaśniają oni turystom, skąd wzięli się na ziemiach polskich Krzyżacy. Oko przykuwają również freski, które zostały odtworzone na bazie oryginalnych tych z Siedlęcina. Przedstawiają one historię Księcia Konrada i jego rodziny – twórcy Księstwa Mazowieckiego.

Trzecia kondygnacja, to kolejna historia i kolejny książę – Siemowit. Można tu obejrzeć prezentację dotyczącą historii panowania księcia i jednoczenia przez niego ziemi mazowieckiej. Dodatkowo turyści mogą zapoznać się z ówczesnym prawem, które zostało spisane na specjalnych tabliczkach i posłuchać Szekspira, który inspirował się Mazowszem pisząc „Opowieść zimową”, tragikomedię mówiąca o miłości, zdradzie i okrucieństwie.

Na czwartej kondygnacji zaglądamy do Księcia Janusza. – Ten władca jest najbardziej kojarzony z ciechanowskim zamkiem. Za jego panowania miasto rozkwitło. Książe wraz z małżonką Anną Danutą zaprasza nas na ucztę. Dodatkowo możemy posłuchać ballady opowiadającej o Mazowszu – mówi Piotr Banasiak. Na każdej z kondygnacji, którą zwiedziliśmy widzowie  zobaczą taki Ciechanów, jaki był w czasach rządów poszczególnych władców mazowieckich. – To są rysunki Marka Piotrowskiego i przedstawiają one widoki miasta zza okien – wyjaśnia nam Banasiak.

W drugiej, wschodniej wieży zwiedzanie rozpoczęliśmy od namiotu, który stoi na polu bitwy. – Cofamy się do czasów, kiedy to Siemowit IV toczy walki o tron Polski. Dodatkowo można zobaczyć rysunki opowiadające ten fragment historii – mówi przewodnik. Od Siemowita idziemy do księcia Bolesława. – Osoby, które lubią historię, na pewno wiedzą, że ten właśnie książę zginął pod Opinogórą na polowaniu. Został zaatakowany przez dzika. Tu usłyszymy rozmowę jego żony i matki, które opowiadają o tym jak wybierał się na łowy – opowiada Banasiak. W specjalnie przygotowanych kryptach można również obejrzeć film opowiadający o upadku Księstwa Mazowieckiego.

Piętro niżej, na ostatniej kondygnacji, można obejrzeć portrety ostatnich władców. – Tu dowiemy się o wszystkich intrygach, które doprowadziły do upadku księstwa, o śmierciach i otruciach władców. Jest również komisja śledcza – mówi tajemniczo przewodnik. Naszą wędrówkę zakończyliśmy z zamkowych lochach. – Tu spotykamy się oko w oko z więźniem. Mówi on o swojej niewinności. Słowa wypowiadane przez niego są oryginalnym zapisem wydrapanym w zamkowych murach. Czy jest niewinny, to ocenią turyści – uśmiecha się Banasiak i zachęca do zwiedzania zamku.

Ten czynny jest w wigilię od 10.00 do 13.00, w pierwszy dzień świat placówka nie pracuje, natomiast od 26.12 – 28.12 możecie twierdzę zwiedzać od 11.00 – 15.00, 29 grudnia zamek będzie  nieczynny, a 30.12 udostępniony będzie turystom od 8.00 do 16.00, natomiast 31.12 od 10.00 do 13.00.

Historia Księstwa Mazowieckiego to nie tylko historia lokalna, mazowiecka. Decyzje podejmowane przez książąt miały swoje reperkusje także na innych ziemiach Polski, a Mazowsze odgrywało w historii Polski ważną rolę. Przez cały czas istnienia księstwa mazowieckiego, jego władcom przyświecał jeden, nigdy nie zrealizowany cel – zdobyć tron w Krakowie i zostać władcą całej Polski. Warto krok po kroku prześledzić historię książąt i dowiedzieć się kilku ciekawostek o regionie. Więcej informacji znajdziecie na www.szlakksiazat.pl oraz na stronie miejscowego muzeum www.muzeumciechanow.pl.

tekst: kak/fot.zamekwciechanowie.pl