Subregion ciechanowski dobrze wykorzystał środki unijne. Gmina Glinojeck liderem w ich pozyskiwaniu

Samorządowcy i mieszkańcy subregionu ciechanowskiego bardzo dobrze radzą sobie z wykorzystywaniem środków unijnych. Potrafią po nie sięgać i przekuwać je na ciekawe projekty. W sumie udało im się zdobyć 807 mln zł na 647 inwestycji.

Zmiany widoczne są w każdej gminie i miejscowości. Dzięki dotacjom wyremontowano m.in. 201 km dróg, wybudowano 180 km sieci kanalizacyjnej i 117 km wodociągów. 26 zabytków zamieniło się w prawdziwe perełki turystyczne – np. Zamek Książąt Mazowieckich w Ciechanowie czy Zespół Parkowo-Pałacowy w Opinogórze. To także czas dużych zmian na wsi – 107 wyremontowanych i wyposażonych świetlic wiejskich, które stają się centrami kultury oraz 33 obiekty sportowe i 20 placów zabaw.

Za rozdysponowanie środków na poziomie województwa odpowiada samorząd województwa. Do wykorzystania były pieniądze zarówno na tzw. projekty twarde, czyli inwestycje widoczne gołym okiem, jak i na „projekty miękkie” – rozwijające mieszkańców tej części Mazowsza. Subregion ciechanowski miał okazję korzystać m.in. z pieniędzy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-13 (RPO WM), Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (POKL) oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-13 (PROW).

Kwoty mówią same za siebie. Do mieszkańców subregionu ciechanowskiego trafiło z UE 807 mln zł, z czego prawie 660 mln zł z RPO WM (176 inwestycji) i ponad 147 mln zł z PROW (471 inwestycji). Po fundusze sięgali zarówno przedsiębiorcy (w ramach RPO WM 58 projektów na ok. 65 mln zł z UE), jak i samorządy (w ramach RPO WM 108 projektów – 567 mln zł dotacji). W PROW większość projektów realizowały samorządy.

Jednak na co dzień nie widzimy kwot, ale konkretne inwestycje – drogi, chodniki, ścieżki rowerowe, boiska, szkoły. Ogólnie dzięki aktywności samorządów w ubieganiu się o środki unijne w subregionie ciechanowskim przebudowanych i wybudowanych zostało prawie 201 km dróg, z czego ok. 115 km to drogi gminne, a ponad 80 km to powiatowe. Dotacja z UE przyznana przez samorząd województwa na ten cel wyniosła 227,6 mln zł. Największe dotacje drogowe zasilą budowę w Ciechanowie pętli łączącej drogi krajowe nr 50 i 60, drogi wojewódzkie nr 617 i 615 oraz siedem dróg powiatowych (102 mln zł). Ten projekt jeszcze trwa, ale jego realizacja poprawi system transportowy miasta i okolic. Największą zrealizowaną inwestycją jest budowa drogi gminnej w Płońsku od ul. Targowej do ul. Klonowej wraz z przebudową ulicy Klonowej (14 mln zł).

Ze środków unijnych realizowano również inwestycje tak niezbędne do codziennego życia, jak stworzenie kanalizacji. W efekcie 131 mln zł z UE powstało 180 km sieci kanalizacyjnej i 117 km wodociągów oraz 2202 kanalizacji zagrodowych.

To również samorządy sięgały po dotacje usprawniające działalność placówek ochrony zdrowia. Wiele placówek dzięki środkom unijnym zyskało szansę na specjalistyczne wyposażenie – np. szpital w Pułtusku. Inne mogły liczyć na dotację na rozbudowę – np. 11,3 mln zł otrzymał na ten cel szpital w Płońsku, a szpital w Mławie realizuje projekt rozbudowy i doposażenia dzięki 14 mln zł dofinansowania. Szpital wojewódzki w Ciechanowie przy wsparciu ponad 5,5 mln zł przeprowadził modernizację placówki, by poszerzyć ofertę rehabilitacji.

Placówki samorządu województwa biorą udział w kompleksowym projekcie „E-zdrowie dla Mazowsza”, w ramach którego będą mieć spójny, ujednolicony system informatyczny. Informatyzacji będzie w ramach tego projektu poddany szpital wojewódzki w Ciechanowie. W sumie na projekty związane z instytucjami ochrony zdrowia do subregionu ciechanowskiego trafiło prawie 53,6 mln zł.

Olbrzymi zastrzyk pieniędzy otrzymały instytucje kultury. Tylko z samego RPO WM do subregionu ciechanowskiego trafiło z UE 37 mln zł na inwestycje w kulturę. Dzięki temu możliwe było m.in. zrewitalizowanie Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie, który jest wizytówką miasta (8,3 mln zł z UE) czy ratusza w Ciechanowie (3,2 mln zł). Ogromnym zmianom uległ Zabytkowy Zespół Pałacowo-Parkowy Muzeum Romantyzmu w Opinogórze – powstała Oranżeria, a także zaplecze edukacyjne, folwarczne, gospodarcze i zrewitalizowany park krajobrazowy (całość z dotacją ponad 18 mln zł).

Projektów tworzących lub modernizujących różne centra kultury było znacznie więcej – zwłaszcza z PROW. Ogólnie dzięki środkom unijnym udało się uratować 26 zabytków.

Środki unijne trafiły także do szkół. Prawie 43,6 mln zł dotacji pozwoliło w wielu małych miejscowościach rozbudować szkoły – zwłaszcza o sale sportowe (np. w Czerwińsku nad Wisłą czy w Strzegowie).

Dzięki dotacjom w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki środki przyznane przez zarząd województwa wsparły również najmłodszych – w subregionie ciechanowskim w projektach edukacyjnych wzięło udział 46 przedszkoli, dzięki czemu 1145 dzieci w wieku 3-5 lat z placówek na terenach wiejskich uczestniczyło w różnych zajęciach edukacyjnych. W projektach edukacyjnych brały udział również 202 szkoły (różnego typu) – z czego aż 139 to placówki z terenów wiejskich. Poza tym 41 placówek kształcenia zawodowego wykorzystało środki unijne do wdrożenia programów rozwojowych, przy czym 9 z nich współpracowało w tym zakresie z przedsiębiorstwami. Dzięki takim programom 1926 uczniów brało udział w stażach i praktykach (najwięcej w powiecie mławskim – 370 osób i w powiecie ciechanowskim – 247 osób).

Liderzy

Trudno mówić o liderach, bo specyfika i potrzeby każdego samorządu są inne. Analizując jednak środki zdobyte przez samorządy w przeliczeniu na jednego mieszkańca, liderem okazuje się gmina Glinojeck. Na rzecz swoich mieszkańców pozyskała 6,5 tys. zł na 1 mieszkańca. Dzięki środkom unijnym udało się wybudować 141 km sieci kanalizacyjnej, 10 zlewni i 5 pompowni pośrednich oraz 9,5 km sieci wodociągowej. Aglomeracja Glinojeck została wyposażona w ponad 65 proc. w kanalizację sanitarną. Wsparcie unijne pozwoliło na zbudowanie Centrum Kulturowo-Historycznego „Kantor młyński" w Strzegowie (2,9 mln zł dotacji). Do największych projektów zrealizowanych w gminie Grudusk niewątpliwe należą inwestycje drogowe, w tym przebudowa dróg gminnych Nieborzyn – Stryjewo Wielkie – Leśniewo Dolne (1,4 mln zł dotacji z UE) oraz usprawnienie komunikacji pomiędzy gminą a sąsiednimi gminami Szydłowo i Dzierzgowo (prawie 1,3 mln zł wsparcia).

* Do podsumowania brane były kwoty dotacji uzyskanych przez samorządy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (per capita).

Środku unijne w ramach RPO i PROW zdobyte przez samorządy dla swoich mieszkańców (samorząd/kwota per capita w pln):

Glinojeck - 6 504,56

Strzegowo - 3 867,30

Grudusk - 2 808,13

gmina miejska Ciechanów - 2 474,43

Pokrzywnica - 2 040,19

Płońsk - 1 834,89

Zatory - 1 726,55

Wieczfnia Kościelna - 1 678,16

Czerwińsk nad Wisłą - 1 537,80

Radzanów (w pow.mławskim) - 1 506,32.