Sezon na grzyby w pełni. Ciechanowski Sanepid radzi zbieraczom

Zbieranie grzybów w Polsce było i jest bardzo popularne. Są one chętnie spożywane ze względu na walory smakowe, którymi wyróżniają się spośród innych produktów spożywczych. Poza tym zawierają również pewne ilości witamin oraz składników mineralnych. Z jednej strony są więc cenionym artykułem spożywczym, ale z drugiej mogą stać się przyczyną śmiertelnych zatruć pokarmowych.

Trucizny zawarte w grzybach należą do najsilniej działających w przyrodzie. Są oporne na obróbkę kulinarną (nawet długotrwałe gotowanie), suszenie i zamrażanie, a także działanie soków trawiennych. Śmiertelne zatrucie osoby dorosłej może nastąpić po zjedzeniu jednego średniej wielkości owocnika trującego grzyba, śmiertelne zatrucie dziecka – po zjedzeniu połowy owocnika.

W Polsce rośnie wiele gatunków o różnej toksyczności. Większość najbardziej niebezpiecznych grzybów to grzyby blaszkowe. Najpoważniejsze zatrucia powoduje muchomor sromotnikowy, jadowity i wiosenny. Gatunki te często mylone są z pieczarką gołąbkiem zielonym, gąską zieloną oraz kanią. Dużą liczbę zatruć pokarmowych powodują też piestrzenica kasztanowata, zasłonak rudy oraz krowiak podwinięty – popularna olszówka. Obgotowywanie tego popularnego grzyba zmniejsza właściwości trujące, ale nie likwiduje ich zupełnie. Często spożywany może po latach powodować uszkodzenie wątroby, wzroku a nawet czerwonych ciałek krwi.

W zależności od rodzaju toksyn objawy zatrucia grzybami mogą być różne i występować w różnym czasie ( od 3-4 godz. do 40 godz.). Większość zatruć ma podobny początek – zaczynają się zazwyczaj od bólów głowy, brzucha, wymiotów, biegunek i dołączają się do nich objawy charakterystyczne dla danej toksyny. Jeżeli wystąpiły one po spożyciu grzybów, nie należy ich lekceważyć i zawsze udać się do lekarza. Nie jest wskazane podawanie choremu jakichkolwiek leków. Korzystne jest natomiast spożycie środków wywołujących wymioty np. ciepłej wody z rozpuszczoną w niej solą kuchenną. Próbki wymiocin, kału i resztki potraw należy zabezpieczyć w celu identyfikacji grzyba, co umożliwia właściwą diagnozę i leczenie.

Na temat zatruć grzybami napisano już wiele. Okazuje się jednak, że informacji, a także ostrzeżeń przed spożywaniem nieznanych grzybów jest ciągle za mało – każdego roku odnotowuje się zatrucia śmiertelne. Aby ich uniknąć należy bezwzględnie zastosować się do tzw. „Dekalogu grzybiarza”, który mówi, że:

- zbieramy wyłącznie gatunki dobrze znane;

- nie zbieramy owocników młodych, trudnych do rozpoznania;

- nie ścinamy samych kapeluszy, oglądamy dokładnie trzon, szczególnie jego zakończenie;

- nie spożywamy grzybów trudnych do identyfikacji: rozdrobnionych i połamanych (szczególnie w suszu);

- nie zbieramy grzybów do toreb plastikowych , a jedynie do przewiewnych koszy;

- wykorzystujemy tylko grzyby świeże;

- nie przechowujemy potraw grzybowych parokrotnie je odgrzewając;

- nie kupujemy grzybów od przygodnych sprzedawców;

- nie wykorzystujemy grzybów zbieranych przez same dzieci;

- zwalczamy wszelkie przesądy dotyczące sposobu identyfikacji grzybów.

źródło: PSSE Ciechanów/fot. pixabay