Powiat ciechanowski: ponad 50 dzieci trafiło do rodzin zastępczych

Anna Karaś, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Ciechanowie na ostatniej sesji Rady Powiatu (25 marca) podjęła temat stale rosnącej liczby dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej. W 2023 roku aż 53 dzieci z terenu powiatu ciechanowskiego, na mocy postanowień sądów rodzinnych, trafiło do rodzin zastępczych. Powodów tej sytuacji należy doszukiwać się na wielu płaszczyznach.

Wydawane postanowienia Sądu Rodzinnego o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej w trybie zabezpieczenia, teoretycznie, powinny zostać zrealizowane niezwłocznie, maksymalnie w ciągu kilku godzin od momentu jego wydania. Przykłady z innych Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie w kraju pokazują, że nie zawsze jest to możliwe. Czasami na wolne miejsca czeka się kilka miesięcy, a gdy w tym czasie wydarzy się coś złego, sprawą natychmiast zajmuje się prokuratura. Z tego też powodu na pracownikach PCPR ciąży ogromna odpowiedzialność.

W 2023 roku w powiecie ciechanowskim 53 dzieci umieszczono w pieczy zastępczej. Szczęśliwie, wszystkie wydane przez sądy decyzje udało się zrealizować, choć nie bez trudu. - Pogłębia się skala kryzysów jakich doświadczają zarówno rodzice, jak i małoletnie dzieci. Wydawane postanowienia stanowią jedynie wycinek tego, z czym mamy realnie do czynienia – przekonywała pani dyrektor na ostatniej powiatowej sesji.

Jej zdaniem sprawa zdrowia psychicznego zaczyna być coraz większym problemem. To odroczony efekt pandemii oraz bardziej skomplikowanych relacji, jakie ona przyniosła.

Anna Karaś wyjaśnia, że wobec małoletnich dzieci trafiających do pieczy zastępczej, na mocy obowiązującej ustawy, prowadzona jest procedura wstępnej diagnozy ich psychofizycznego stanu. Wyniki nie wyglądają optymistycznie. Wszystkie dzieci wymagają fachowej opieki ze strony specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym (psychiatry, psychologa, terapeuty).

Obserwuje się również przypadki, w których z uwagi na zły stan psychiczny rodziców biologicznych (zaburzenia i choroby psychiczne, uzależnienia) oraz konieczność ich hospitalizacji w placówkach medycznych, na jakiś czas małoletnim dzieckiem, dla jego dobra, musi zająć się ktoś inny. Najmniej traumatycznym rozwiązaniem tej sytuacji dla dziecka byłoby jego pozostanie pod opieką osoby z nim spokrewnionej, lecz nie zawsze jest to możliwe.

- Gdy sąd podejmuje decyzję o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej niezwłocznie uruchamiana jest procedura poszukiwania miejsca dla małoletniego dziecka. W sytuacji braku wolnych miejsc w pieczy na terenie powiatu ciechanowskiego, zakres poszukiwań zostaje rozszerzony na całą Polskę, co w ostatnim czasie niestety miało miejsce regularnie, a z każdej z nich otrzymywaliśmy informację o „braku wolnych miejsc”. Otwarcie drugiej placówki w powiecie sprawiło, że jesteśmy obecnie w lepszej sytuacji niż jeszcze w niedawnej przeszłości, choć sytuacja w pieczy w dalszym ciągu pozostaje trudna - przekonuje nasza rozmówczyni.

Anna Karaś jest przekonana, że niestety nowa placówka przy ul. Sienkiewicza szybko się zapełni. Na realizację obecnie oczekują cztery postanowienia o umieszczeniu w niej małoletnich dzieci. Gdyby nie fakt posiadania nowej placówki na naszym terenie, zmuszeni bylibyśmy do poszukiwania miejsc dla dzieci poza terenem powiatu co – należy wyraźni podkreślić - miałoby dodatkowo niekorzystny wpływ na możliwość utrzymania bliskich więzi dzieci z ich rodzicami. Kwintesencją systemu pieczy zastępczej jest to, że ma ona być jedynie tymczasowa.

Szefowa PCPR wylicza, że w powiecie ciechanowskim na chwilę obecną funkcjonują 92 rodziny zastępcze,w których łącznie przebywa 145 dzieci. Wśród nich znajdują się 63 rodziny zastępcze spokrewnione wychowujące 89 dzieci (są to dziadkowie lub rodzeństwo dziecka), 22 rodziny zastępcze niezawodowe wychowujące 32 dzieci (wujostwo bądź osoby niespokrewnione z dzieckiem) oraz 6 rodzin zastępczych zawodowych wychowujących 24 dzieci (niespokrewnione z dzieckiem). Te ostatnie – jak podkreśliła na sesji Anna Karaś – są na wagę złota. Od 1 kwietnia będzie ich siedem, o jedną więcej niż do tej pory. To nadal jednak kropla w morzu potrzeb.

Żeby jeszcze bardziej zachęcić takie rodziny, a także wesprzeć je finansowo, odpowiadając na rosnące koszty związane z inflacją, Rada Powiatu zwiększyła kwotę wynagrodzenia, jaką co miesiąc otrzymuje rodzina zastępcza zawodowa.

Dla porównania, rok wcześniej, tj. w 2022 roku w pieczy zastępczej na terenie powiatu ciechanowskiego umieszczono 50 dzieci (w tym 20 w trybie interwencyjnym, tzn. podyktowanym realnym zagrożeniem ich zdrowia i życia dziecka). Obserwowana tendencja jest zatem stale rosnąca.