Zawody nadwyżkowe i deficytowe. Sprawdzamy zapotrzebowanie na pracowników na ciechanowskim rynku pracy

Filia WUP w Ciechanowie przygotowała prognozę dotyczącą tego, czego możemy spodziewać się na rynku pracy w przyszłym roku. Zdaniem ekspertów zbyt wiele zależy od silnych czynników zewnętrznych (inflacja, konflikty zbrojne, wybory – zmiana rządu) , by można przewidzieć przyszłość lokalnych rynków pracy. Mimo to wciąż istnieją branże, które cierpią na poważny niedobór pracowników. 

Cechą wspólną powiatów z naszego regionu jest rolniczy charakter regionów i funkcjonowanie rynku zatrudnieniowego głównie w oparciu o małe firmy i jednoosobowe działalności gospodarcze w usługach, handlu i budownictwie. Rynek pracy powiatu ciechanowskiego wzbogacony jest zakładami w branży poligraficznej, celulozowo-papierniczej, metalowej i przetwórstwa spożywczego.

Grono ekspertów miało za zadanie zakwalifikowanie zawodów objętych badaniem do jednej z trzech grup: zawodów deficytowych (brakuje pracowników), zrównoważonych lub nadwyżkowych (pracowników jest w nadmiarze). W powiecie ciechanowskim 4 zawody uznano za wysoko deficytowe, 21 – za deficytowe, 125 – w równowadze, 4 – za nadwyżkowe, a 14 nie ma jednoznacznej oceny. W tegorocznej edycji badania nie odnotowano jakichś spektakularnych zmian na lokalnych rynkach pracy.

Są zawody, w których notorycznie brakuje pracowników

- W większości powiatów niemalże całkowicie zniknęło pole zawodów nadwyżkowych na rzecz zawodów w równowadze. Tylko powiat ciechanowski prognozuje nadwyżkę dla ekonomistów, techników informatyków oraz spedytorów i logistyków. W dalszym ciągu dość liczną kategorię stanowią zawody deficytowe. Utrwaliły się już pewne trendy na rynku pracy. Od lat brakuje nasycenia w branży medycznej, budowlanej, gastronomicznej czy finansowej. Ciągły brak kadry zgłaszają też służby mundurowe. Jednym z najbardziej poszukiwanych zawodów niezmiennie jest kierowca samochodu ciężarowego. Od momentu przywrócenia szkolnictwa zawodowego brakuje nauczycieli przedmiotów zawodowych i praktycznej nauki zawodu, ale też pojawia się wzrost zapotrzebowania na nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących. Po zmianach w prawie oświatowym rośnie zapotrzebowanie na psychologów i psychoterapeutów. Rynek w dalszym ciągu potrzebuje fachowców i to o szerokich umiejętnościach. Brak jest osób posiadających doświadczenie, konkretne kwalifikacje i umiejętności zawodowe. Ale nie tylko fachowców, pracodawcy (może z innych przyczyn) zgłaszają trudności ze znalezieniem pracowników do prac prostych w produkcji, rolnictwie i przetwórstwie. Osoby zarejestrowane jako bezrobotne odmawiają zatrudnienia głównie z powodu nieadekwatnego (ich zdaniem) wynagrodzenia do wymogów pracy, braku mobilności oraz opieki nad osobami zależnymi. Deficyt w tych zawodach łagodzony jest poprzez zatrudnianie cudzoziemców z Ukrainy, Uzbekistanu, Azerbejdżanu, Kazachstanu czy Turcji – czytamy w raporcie, przygotowanym przez ciechanowską filię WUP.

Szara strefa raczej szybko nie zniknie

Niewiele mówi się o zatrudnieniu w „szarej strefie”. Dość powszechną formą zatrudnienia szczególnie w budownictwie staje się samozatrudnienie, a pracodawcy zatrudniając pracowników na umowę o pracę najczęściej proponują najniższe wynagrodzenie. Faktyczne rozliczenia za pracę mają charakter nieformalny. Pracodawcom coraz trudniej znaleźć zaangażowanych pracowników, a pracownicy coraz swobodniej dokonują zmiany pracy, wybierając dogodne profesje i różne formy zatrudnienia.

Przewiduje się, że rok 2024 będzie zbliżony do bieżącego i nie przyniesie znaczących zmian w powiatach. Raczej utrwalą się dotychczasowe trendy. Może nastąpić lekki wzrost bezrobocia, bo choć nie zgłaszane są zwolnienia grupowe, to w rejestrach urzędów pracy zaczynają pojawiać się długoletni pracownicy. Powodem jest najprawdopodobniej cięcie kosztów poprzez redukcję zatrudnienia. Wśród pracodawców daje się odczuć nastawienie na przetrwanie.

Szczegółowa analiza dla powiatu ciechanowskiego:

Prognozy Barometru zawodów w powiecie ciechanowskim na 2024 rok potwierdzają kilkuletnią, ogólnokrajową tendencję związaną z dużym niedoborem pracowników służb medycznych: lekarzy, pielęgniarek i położnych oraz ratowników medycznych. Ponadto brakuje nauczycieli praktycznej nauki zawodów, przedmiotów zawodowych i nauczycieli przedszkoli. Pojawił się również niedobór psychologów i psychoterapeutów. Nadal poszukiwani są kandydaci do zatrudnienia w służbach mundurowych oraz kierowcy: autobusów, samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych. Rynek pracy boryka się z niedoborem kadr wśród weterynarzy, kierowników budowy czy samodzielnych księgowych. W dalszym ciągu brakuje nasycenia wśród robotników budowlanych, obróbki drewna i stolarzy oraz betoniarzy, zbrojarzy, cieśli i dekarzy. Nowoczesne technologie w tych zawodach wymuszają na kandydatach do pracy posiadania nowych umiejętności i rozległej wiedzy.

Nadwyżkę poszukujących pracy prognozuje się natomiast wśród ekonomistów, techników informatyków oraz spedytorów i logistyków. Wynika to z funkcjonowania na terenie powiatu szkół kształcących w tych zawodach. Najliczniejszą grupę stanowią zawody zrównoważone, gdzie podaż i popyt są w miarę wyrównane.