Działalność gospodarcza a wybór kodów PKD – jak wybrać właściwe oznaczenia?

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność często koncentrują się na nazwie firmy, domenie internetowej i pozyskaniu pierwszych klientów. To ważne kwestie, ale niebywale istotne na starcie jest przede wszystkim spełnienie obowiązków formalnych i prawnych, czyli m.in. prawidłowy wybór kodów PKD. Jak odpowiednio dobrać kody PKD i uniknąć typowych błędów? Ważne wskazówki znajdziesz poniżej.

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to oficjalny, pięcioznakowy system kodów służących statystyce publicznej i administracji. Od 2025 r. obejmuje 22 sekcje. Dodatkowa sekcja „U” pozwala klasyfikować działalność organizacji międzynarodowych.

Każdy kod zbudowany jest hierarchicznie i składa się z:

• sekcji (litery),

• działu (dwa pierwsze cyfry),

• grupy,

• klasy,

• podklasy.

Przykładowo 47.91.Z oznacza sprzedaż detaliczną prowadzoną przez internet. W rejestrze musisz wskazać co najmniej jeden kod główny – opisujący dominującą działalność – oraz dowolną liczbę kodów dodatkowych. W niektórych branżach dobór prawidłowego kodu przesądza też o wymaganych certyfikatach lub zezwoleniach, jakie musisz zdobyć.

Kody PKD pełnią kilka kluczowych funkcji:

• określają główny i dodatkowe profile działalności w rejestrach CEIDG oraz KRS;

• determinują zakres obowiązków sprawozdawczych, w tym rodzaj plików JPK_VAT;

• są ważne podczas korzystania z ulg podatkowych, określania wysokości stawek ryczałtu i możliwości korzystania ze zwolnień z VAT;

• wpływają na ocenę ryzyka branżowego dokonywaną przez banki i firmy leasingowe.

Aby dowiedzieć się więcej o procedurach, zobacz, jak założyć firmę jednoosobową na Firmove.pl.

Jak dobrać odpowiednie kody PKD do działalności?

Nim otworzenie firmy stanie się faktem i ruszysz z biznesem, istotne jest wykonanie kilku czynności formalno-prawnych. Jedną z nich jest wybór kodów PKD. Pamiętaj:

1. zdefiniuj zakres usług lub produktów na najbliższe 12 miesięcy, a nie tylko to, co robisz dziś. Dzięki temu unikniesz konieczności częstego aktualizowania wpisu;

2. skorzystaj z wyszukiwarki PKD Głównego Urzędu Statystycznego lub interaktywnej listy na biznes.gov.pl i wybierz kody, które najlepiej określają charakter Twojego biznesu;

3. jeśli planujesz sprzedaż różnych towarów, wskaż od razu kilka kodów, by każda transakcja mieściła się w deklarowanym zakresie;

4. sprawdź, czy wybrane oznaczenie wymaga koncesji (np. na alkohol), wpisu rejestrowego (np. agencja zatrudnienia) lub dodatkowego ubezpieczenia OC.

Dopiero po wykonaniu powyższych kroków złóż wniosek CEIDG-1. W razie wątpliwości możesz poprosić o interpretację Główny Urząd Statystyczny. Taka bezpłatna opinia klasyfikacyjna, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, musi zostać wydana w ciągu 30 dni.

W wielu przypadkach platforma biznes.gov.pl automatycznie podpowie kody, ale ostateczna odpowiedzialność za ich poprawność spoczywa wyłącznie na Tobie.

Mimo tego, że ustawodawca stara się coraz bardziej upraszczać proces zakładania firmy, w tym dodawania kodów PKD, błędy wciąż się zdarzają. Te najczęściej spotykane to:

• wskazanie wyłącznie kodu ogólnego. Przykładowo, sprzedaż internetowa kosmetyków jest oznaczona kodem 47.91.Z, pominięcie ostatniej litery i wpisanie oznaczenia 47.91 to błąd;

• brak aktualizacji PKD. Rozszerzasz działalność, np. o szkolenia? Przed wystawieniem faktury dodaj kod 85.59.B;

• kopiowanie kodów konkurencji. Każdy biznes jest inny – nie ma gwarancji, że model znajomego pasuje do Twojego;

• ignorowanie koncesji. PKD 55.10.Z (hotele) wymaga wpisu do rejestru ministerialnego; samo zgłoszenie w CEIDG nie uprawnia do przyjmowania gości;

• rozbieżność między kodem a realnym przychodem. Jeżeli ponad 50% obrotu pochodzi z działalności pomocniczej, rozważ zmianę kodu głównego, by uniknąć zarzutu dotyczącego „fikcyjnego PKD” podczas ewentualnej kontroli.

Każdą zmianę PKD należy zgłosić niezwłocznie, a najpóźniej w terminie 7 dni jej zaistnienia. Po finalnym wyborze kodów warto przechowywać wydruk potwierdzenia zgłoszenia – przyspiesza to procedury leasingowe, przetargi i rejestracje w systemach B2B. Masz wątpliwości? Skontaktuj się z infolinią GUS. Na starcie i na każdym kolejnym etapie rozwoju Twojego biznesu przydadzą Ci się porady ekspertów. Ważne informacje i wiele bezcennych wskazówek znajdziesz na portalu dla przedsiębiorców Firmove.pl.

Artykuł sponsorowany