Antykoncepcja awaryjna – skuteczna pomoc w kryzysowych sytuacjach

Kobiety, które mają uzasadnione obawy, że niedawno odbyty stosunek seksualny może w ich przypadku zakończyć się ciążą, mogą ratować się antykoncepcją awaryjną, przepisaną przez lekarza. Stosowane preparaty wpływają na jajniki, bezpośrednio blokując lub hamując wystąpienie owulacji. Dzięki temu zapłodnienie staje się praktycznie niemożliwe, nawet w sytuacji, kiedy do dróg rodnych kobiety zostaną uwolnione plemniki. Warto wiedzieć nieco więcej o mechanizmie działania popularnych tabletek dzień po.

W jaki sposób działa antykoncepcja awaryjna?

Antykoncepcja awaryjna to określenie, które stosuje się w odniesieniu do hormonalnych środków antykoncepcyjnych, które mają zadania ochronić kobietę przed zajściem w ciążę w nieprzewidzianej sytuacji. Z racji tego, że preparaty tego typu wywołują bardzo silny wpływ na organizm kobiety, nie można ich traktować jako regularnej antykoncepcji. Jak sama ich nazwa wskazuje, są to tabletki awaryjne, który stosuje się w sytuacji, kiedy doszło do niezabezpieczonego stosunku seksualnego bądź też zawiodła do tej pory stosowana metoda antykoncepcji. Tabletki dzień po w żadnym przypadku nie są lekami, które można stosować zamiast innych metod antykoncepcji. Należy traktować je wyłącznie jako preparaty będące ostatnią deską ratunku w awaryjnych sytuacjach.

Wokół mechanizmu działania tabletki dzień po narosło wiele krzywdzących mitów. Wiele osób wciąż jest przekonanych, że tego typu preparaty wykazują działanie poranne. Tymczasem jest to nieprawda. Co prawda można wyróżnić różne rodzaje antykoncepcji awaryjnej, które różnią się od siebie pod względem mechanizmu działania, łączy je jednak jedno – powodują opóźnienie lub zahamowanie owulacji. Kobieta, która przyjmie tabletkę dzień po, nie dopuszcza do tego, by uwolniona została komórka jajowa i doszło do jej zapłodnienia. Niektóre tabletki dodatkowo zmieniają lepkość śluzu, co utrudnia poruszanie się plemnikom, które dostały się do dróg rodnych.

Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że działanie tabletek dzień po w dużej mierze opiera się wyłącznie na opóźnieniu lub zahamowaniu uwalniania komórki jajowej. Jeśli więc doszło do owulacji, a kobieta odbyła ryzykowny stosunek, istnieje ryzyko, że antykoncepcja awaryjna zwyczajnie nie zadziała. Jeśli doszło już do zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka, przyjęcie antykoncepcji awaryjnej w żaden sposób nie wpłynie na kondycję ciąży ani absolutnie nie doprowadzi do jej przerwania. Specjaliści podkreślają, że największy wpływ na skuteczność tabletki dzień po ma czas zażycia pigułki. Pomimo tego że dostępne na rynku środki można zażyć w 72, a nawet 120 godzin po stosunku, to jednak lekarze zgodnie twierdzą, że najlepszy czas do ich przyjęcia to doba po odbyciu niezabezpieczonego kontaktu seksualnego.

Antykoncepcja awaryjna – kiedy można ją zastosować?

Antykoncepcję awaryjną należy stosować wyłącznie w sporadycznych sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że ostatni stosunek seksualny mógł doprowadzić do ciąży. Tabletki dzień po najczęściej przyjmują kobiety, u których przyjmowana do tej pory metoda antykoncepcji zawiodła, bądź też mają podejrzenie, że mogło do tego dojść. Zdjęcie lub zsunięcie prezerwatywy to jedna z takich sytuacji. Zdarza się również, że kobieta w nieprawidłowy sposób zastosowała przyjmowane do tej pory tabletki antykoncepcyjne – na przykład pominęła jedną ich dawkę, co mogą doprowadzić do istotnych zmian hormonalnych w organizmie. Tabletka dzień po może sprawdzić się również w sytuacji, kiedy kobieta odbyła stosunek bez żadnego zabezpieczenia. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że specjaliści kładą duży nacisk na to, by antykoncepcja awaryjna nie była stosowana zbyt często – zdecydowanie nie można traktować jej jako jedynej formy zabezpieczenia. Z racji tego, że zawiera bardzo dużą ilość hormonów, jej zbyt częste stosowanie może negatywnie odbić się na zdrowiu pacjentki i jej gospodarce hormonalnej.

Uwaga, w przypadku antykoncepcji awaryjnej musimy pamiętać o tym, że mogą nam grozić skutki uboczne. Zazwyczaj są one lekkie, jednak, jeśli będziemy przez dłuższy czas odczuwać dyskomfort, wówczas powinnyśmy bez wahania skonsultować się z lekarzem. W dodatku, jeśli w ciągu godziny od zażycia tabletki miałyśmy wymioty, wówczas konieczne będzie wzięcie kolejnej pigułki dzień po.

Antykoncepcja awaryjna – dostępność

Nazwa tabletka dzień po nie jest przypadkowa. Wszystko dlatego, że dla jej skuteczności kluczowy jest czas przyjęcia preparatu. Zakupione leki należy zażyć w jak najkrótszym czasie od odbycia stosunku. Jednak kobiety, które potrzebują przyjąć antykoncepcję ratunkową, muszą zdawać sobie sprawę z tego, że w Polsce dostępna jest ona wyłącznie na e-receptę. Oznacza to, że dostęp do niej może być nieco utrudniony. Antykoncepcji awaryjnej nie można kupić od ręki, kiedy pojawia się taka potrzeba. Farmaceuta nie wyda jej żadnej pacjentce, która nie posiada wystawionej przez lekarza recepty elektronicznej.

Wiele kobiet jest przekonanych, że w celu otrzymania recepty na antykoncepcję awaryjną koniecznie trzeba odbyć wizytę u ginekologa. Tymczasem warto zdawać sobie sprawę z tego, że prawo nie określa jednoznaczne, jaki lekarz może wystawić receptę na antykoncepcję awaryjną. Oznacza to, że kobieta może zgłosić się do dowolnego specjalisty – także lekarza rodzinnego. To bardzo dużo ułatwienie, biorąc pod uwagę, z jak długim czasem oczekiwania trzeba liczyć się w przypadku wizyt u najbardziej popularnych ginekologów. Kwestia dostępności lekarzy to bardzo duży problem, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że czas przyjęcia tabletki ma kluczowe znaczenie dla jej skuteczności.

Kobiety często mają problem z umówieniem stacjonarnej wizyty lekarskiej w dogodnych dla nich godzinach. Problemy pojawiają się również w sytuacji, kiedy lekarz odmawia wypisania tabletki dzień po, zasłaniając się klauzulą sumienia. Ustawa co prawda zobowiązuje go do wskazania pacjentce innego gabinetu lekarskiego, w którym otrzyma e-receptę, jednak z tym bywa naprawdę różnie. Kobiety, które nie mają czasu na poszukiwanie specjalisty, mogą skorzystać z opcji zdalnych konsultacji online. W ich trakcie lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad medyczny, na którego podstawie podejmie decyzję o tym, czy wystawić e-receptę na antykoncepcję awaryjną dla danej pacjentki. Jeśli decyzja będzie pozytywna, kobieta kod recepty otrzyma nawet w kilka minut!

Artykuł sponsorowany