Jakie wirusy wywołują grypę?

Wirusy grypy są przyczyną corocznych zachorowań na całym świecie. Nieprawidłowo leczona grypa prowadzi do wielonarządowych powikłań, które niosą ze sobą ryzyko zgonu. Jakie są objawy grypy? Jakie wirusy wywołują grypę i czy wszystkie są groźne dla człowieka?

Grypa – co to za choroba?

Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, która powoduje wysoką liczbę zachorowań w każdym sezonie epidemicznym. Według Światowej Organizacji Zdrowia co roku na grypę choruję 20-30% dzieci i 5-10% osób dorosłych. Grypa niesie ze sobą ryzyko zgonu, jeżeli w przebiegu choroby dojdzie do powikłań. Choroba ma charakter sezonowy, a największą liczbę zakażeń odnotowuje się w sezonie jesienno-zimowym.

 Infekcję wywołują wirusy grypy należące do rodziny Orthomyxoviridae. Wyróżniamy wirusy grypy typu A, B, C. Do zakażenia wirusem grypy dochodzi podczas bezpośredniego kontaktu z objawowym nosicielem. Do ustroju wirus dostaje się poprzez wdychanie mikroskopijnych wydzielin pochodzących z dróg oddechowych osoby chorej. Dochodzi do tego najczęściej podczas kichania lub kasłania osoby chorej. Grypę cechuje bardzo wysoka zakaźność i nagłe wystąpienie objawów chorobowych po okresie inkubacji. 

Objawy grypy można podzielić na:

• Objawy ogólne – ból głowy, gorączka powyżej 38°C, dreszcze, złe samopoczucie.
• Objawy ze strony układu oddechowego – ból gardła, bóle w klatce piersiowej, suchy kaszel, surowicza wydzielina z nosa.
• Objawy ze strony innych układów – zawroty głowy, brak łaknienia, biegunka, bóle brzucha, wymioty, bóle mięśni.

Nasilenie objawów podczas zakażenia wirusem grypy i podwyższone ryzyko zgonu zależy od stanu immunologicznego, wieku pacjenta, chorób współistniejących, ale przede wszystkim od właściwości wirusa wywołującego zakażenie. Warto podkreślić, że wirusy grypy, szczególnie te z grupy A, cechuje stała mutacja, stąd niezwykle istotne w sezonie epidemicznym jest profilaktyka i zachowanie podstawowych zasad higieny. 

Wirusy grypy – rodzaje 

Wirusy grypy należą do rodziny Orthomyxoviridae. Najgroźniejsze dla zdrowia i życia człowieka jest zakażenie podtypem wirusa A. Choroba spowodowana wirusem grypy typu A przybiera najcięższe formy i może wywoływać epidemie i pandemie. To właśnie ten typ wirusa był odpowiedzialny za wystąpienie grypy hiszpanki, ptasiej grypy oraz świńskiej grypy. 

Wirusy grypy można podzielić na trzy rodzaje:

• Wirus grypy typu A.

Wirus grypy typu A wywołuje zakażenia zarówno u ludzi, jak i zwierząt (ssaków i ptaków). Jego cechą charakterystyczną jest wysoka zdolność do mutacji i kombinacji segmentów genowych. W związku z tym mimo obecności przeciwciał u osób chorujących na grypę, zmutowany szczep wirusa nie jest rozpoznawany przez układ odpornościowy i dochodzi do infekcji. Klasyfikacja wirusa typu A jest oparta o rodzaj białek, z których są zbudowane. Glikoproteina o nazwie hemaglutynina posiada antygeny HA lub H. Glikoproteina neuraminidaza określana jest antygenowo jako NA lub N. Podtypy H1N1, H1N2 i H3N2 to przyczyna najczęstszych zakażeń wirusem grypy. 

• Wirus grypy typu B.

Wirus grypy typu B dotyczy tylko rodzaju ludzkiego. Wśród tej grupy nie odnotowuje się tak dużej różnorodności antygenowej, jak w przypadku wirusa grypy A, dlatego są mniej groźne dla człowieka. Wyróżniamy po jednym podtypie HA i NA. 

• Wirus grypy typu C.

Do zakażenia wirusem grypy typu C dochodzi u ludzi oraz świń. Jest najłagodniejszym rodzajem wirusa grypy. Obraz kliniczny zakażenia wirusem typu C to zapalenie spojówek i lekkie przeziębienie. W wielu przypadkach zakażenie przebiega bezobjawowo. 

Diagnostyka grypy 

Diagnostyka laboratoryjna potwierdzająca zachorowanie na grypę polega na wykryciu antygenu wirusa i przeciwciał w surowicy krwi osoby zakażonej. Odpowiednie badanie powinno zostać przeprowadzone możliwie jak najszybciej, ze względu na konieczność wdrożenia leczenia, aby nie doszło do powikłań oraz konieczność odizolowaniu chorego. Świadomość osoby zakażonej o potrzebie izolacji jest kluczowa w kwestii zapobiegania rozwojowi epidemii. Wynik badania w zależności od przeprowadzanego testu otrzymywany jest w przeciągu kilku do kilkunastu godzin. 

Kluczowe w obronie przed infekcjami o podłożu wirusowym będą działania profilaktyczne, które ograniczą ryzyko wystąpienia grypy. Przede wszystkim należy unikać dużych skupisk ludzi, dbać o częste mycie rąk, starać się nie dotykać żadnych powierzchni znajdujących się w miejscach publicznych typu poręcze, uchwyty, barierki. W okresie obniżonej odporności należy zadbać o zbilansowaną dietę, w której obecne będą warzywa i owoce. Warto sięgnąć również o preparaty, w których składzie znajdują się m.in. aloes drzewiasty, pelargonia afrykańska i jeżówka purpurowa ze względu na wysokie właściwości immunostymulujące. 

Wczesna diagnostyka wszystkich infekcji układu oddechowego, w tym grypy odgrywa istotną rolę w procesie utrzymania zdrowia społeczeństwa, co przekłada się na stabilność ekonomiczną gospodarstw domowych i gospodarczą państwa. 

Materiał partnera